Менің ескі кітаптарды оқи отырып түсінгенім, «Амал» – айдың аты. Қазіргі Наурыз айы дегенді мұсылман қазақ арабтың «Хамалынан» тартып, Амал қылған деседі.
Ал «Көрісу» мейрам емес, дәстүрдің аты. Мерекеде өтетін «Наурыз көже пісіру» секілді көп дәстүрдің бірі, айтта жарапазан айту секілді ғой.
Ал мейрамның аты – Наурыз. Негізі бұрынғы қазақ ай атын «Наурыз» демеген, мерекені айтқан, бәлшебектердің кейін енгізгені болса керек. Одан әрісінде айтқанын кездестірмедім.
Наурыз – парсыдан кірген «Жаңа күн», яғни жаңа жыл дегені ғой.
Демек, мерекенің аты – «Амал» да емес, «Көрісу» де емес, Әз-Наурыз болса керек.
Батыстағы Маңғыстаудан басқаларының «Амал» дегенін естімедім, «Көрісу» дейді, яғни мерекені емес, ғұрыпты көбірек есте сақтап қалғанға ұқсайды.
Ал Маңғыстау берісі Түркіменге, әрісі мұсылман елдерге жақын және 362 әулие мен Пір Бекет мекен еткен жер, мұсылмандығы өзгелерге (Батыстағы облыстар) қарағанда бекемдеу болғасын, «Амал» атын сақтап қалған шығар.
Пы. Сы. Бізде ресми мереке – 22 наурыз болғаны, қателеспесем, 1989 жылы Наурызды тойлау керек болғанда, Иранның 21 наурызда тойлайтынына қарап, сәл өзгешелік болсын деп 22 қылған да жіберген. Ол мәліметті Шаханов па, Айталы ма, біреуінен естідім.
Мен кездестірген мәліметтер осылай дейді ал.
